YATIRIM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMA ŞARTLARI
- Türk Vatandaşlığı Kanununun uygulamasına ilişkin yönetmelikte düzenlenen yatırımların yapılması ve ilgili kurumlardan uygunluk belgesi alınması
Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin şartlar, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda düzenlenmiştir. İlgili kanunda yer alan şartların sağlanması halinde Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması mümkün olup yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının sonradan kazanımı ile ilgili şartlar TVK’nin uygulamasına ilişkin yönetmelikte düzenlenmiştir.
İlgili yönetmeliğin 20. Maddesinde belirtilen yatırımların gerçekleştirilmesi halinde Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığı kazanılabilmektedir. Vatandaşlık kazanımında idarenin takdir yetkisinin bulunması nedeniyle sadece ilgili yatırımların yapılması vatandaşlık kazanımı için yeterli olmayıp vatandaşlık talebinde bulunan kişinin milli güvenlik ve kamu düzeni şartları bakımından bir engel de teşkil etmemesi gereklidir. Aksi halde ilgili kişilerin vatandaşlık başvurusu reddedilecektir.
İlgili yatırımın yapılmasından sonra ilgili kurumlardan alınması gereken uygunluk belgesi vatandaşlığa başvuruda ilk şartlardan biridir. İlgili yatırımlara ilişkin olarak alınması gereken uygunluk belgeleri her yatırım yoluyla vatandaşlık kazanma yönteminde ilgili denetlemeyi yapan kurum tarafından verilir ve farklılık teşkil eder.
İlgili yönetmelikte yer alan yatırımları yapan kişiler ve yabancı eşi ile eş ile olan müşterek ergin olmayan veya kısıtlı çocukları da Türk vatandaşlığı kazabilirler.
Türk vatandaşlığının istisnai yollardan kazanım yollarından olan yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılması TVK’nin uygulanmasına ilişkin yönetmelikte düzenlenmiş olan 7 farklı yolla mümkündür. Bu yollar:
- Sabit sermaye yatırımı yapılması yoluyla vatandaşlık kazanma: Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun uygulamasına ilişkin yönetmeliğin 20/2-a maddesine göre en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilerek uygunluk belgesi alan kişiler milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından da herhangi bir sorun teşkil etmemesi halinde Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilmektedirler.
- Gayrimenkul mal yatırımı yapılması yoluyla vatandaşlık kazanma: En az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına 3 (üç) yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın alan veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatıran ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği kişiler Çevre, Şehir ve İklim Değişikliği Bakanlığınca uygunluk belgesi alması halinde milli güvenlik ve kamu düzeni bakımında da herhangi bir sorun teşkil etmemesi halinde cCmhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilmektedirler.
İlgili taşınmazın alınmasından önce Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Denetleme Kurulu tarafında kendilerine lisans verilmiş bir gayrimenkul değerlendirme kuruluşunca gayrimenkulün piyasa değeri göstermek amacıyla ‘’taşınmaz değerlendirme raporu’’ hazırlanmalıdır. İlgili değerlendirme raporu başvuru tarihinden en az 3 ay öncesine ait olmalıdır. Ancak gayrimenkul mal yatırımı yapılması yoluyla vatandaşlık kazanılması pek çok şart gerektirmekte Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmiş ülke vatandaşları tarafından bu yolla vatandaşlık alınması mümkündür.
- İstihdam oluşturma yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma: en az 50 kişilik istihdam oluşması ve Çalışma ve sosyal Güvenlik bakanlığınca bunun tespit edilerek uygunluk belgesi verilmesi ile eğer vatandaşlık başvurusunda bulunan kişi milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından herhangi bir engel bulunmuyorsa cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilmektedirler.
- Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara mevduat hesabı açılarak ilgili mevduat hesabına para yatırılması yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılması: en az 500.00 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki mevduatı üç yıl tutma şartı ile Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatıran kişilerinin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca uygunluk belgesi alınması halinde milli güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir sorun teşkil etmemeleri halinde Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanması mümkündür.
- Devlet borçlanma araçları yoluyla yatırım yapılması yoluyla Türk Vatandaşlığı kazanılması: en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartı ile satın alan kişilerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygunluk belge alması halinde milli güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir sorun teşkil etmemeleri halinde cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanması mümkündür.
- Gayrimenkul yatırım fonu veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarına yatırım yapılması yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma: en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul Gayrimenkul yatırım fonu veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartı ile satın aldığını belirten yabancı uyruklu kişinin Sermaye piyasası kurulunca uygunluk belgesi alması halinde milli güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir sorun teşkil etmemeleri halinde cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanması mümkündür.
- Bireysel emeklilik sitemine yatırım yapılması ile Türk vatandaşlığı kazanma: en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını üç yıl sistemde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatıran kişiler sigorta ve özel emeklilik düzenleme ve denetleme kurumunca uygunluk belgesi alması halinde vatandaşlık için gerekli ilk şartı sağlamış olacaktır. İlgili katkı payının kapsamı sigorta ve özel emeklilik düzenleme ve denetleme kurumumu tarafından belirlenmektedir.
- Kısa Dönem İkamet İzni Alınması
Yatırım yoluyla vatandaşlık kazanmak için kişilerin gerekli yatırımları yaptıktan sonra ikinci şart olarak kısa dönem ikamet izni alınmaları gerekmektedir. Yabancı kişilerin kısa dönem ikamet izni alabilmeleri için ilk olarak Türkiye’ye vize ile ya da vize muafiyetinden faydalanarak girmeleri daha sonrasında internet üzerinden Türkiye’de kalış sürelerini uzatmak için başvuru yapmaları gerekmektedir.
YUKK kanunu madde 32’de kısa dönem ikamet izni alma şartları düzenlenmiş olup yine aynı kanunda yer alan 31. Maddede düzenlenmiş olan amaçlarla Türkiye’de bulunan kişiler kısa dönem ikamet iznine başvurma hakkına sahiptirler. YUKK madde 31/1-j incelendiğinde Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya kısıtlı yabancı çocuğu kısa dönem ikamet izni başvurusunda bulunabileceklerdir. Daha önce de belirttiğimiz üzere yatırım yoluyla vatandaşlık başvurusu yapan yabancının, yabancı eşi, eşinin ergin olmayan veya kısıtlı olan yabancı çocukları da ilgili vatandaşlık başvurusundan yararlanarak vatandaşlık alabilmektedirler.
Kısa dönem ikamet izni alabilmek için diğer aranan şartlardan biri de YUKK da sayılan Türkiye’ye girişine izin verilmeyecek yabancılardan biri olmamak şeklindedir.
Kısa dönem ikamet izni talebinde bulunan kişinin genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olduğunu ve Türkiye’deki kalacağı yerin adres bilgilerini vermesi gereklidir. Tüm şartlar zorunlu olması ile birlikte istenmesi halinde vatandaşı olduğu ülkenin ya da yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi ilgili kuruma sunmaları gerekmektedir.
